मित्रांनो, 10वी नंतर कोणता प्रवाह निवडावा? हा प्रश्न सगळ्यांनाच पडत असतो. दहावी पूर्ण केल्यानंतर विद्यार्थ्यांना त्यांच्या आवडीनुसार प्रवाह निवडावा लागतो. ज्यातून विद्यार्थी कोणत्या क्षेत्रात आपले करिअर घडवायचे हे त्यांचे भविष्य ठरवते. विद्यार्थ्यांनी विज्ञान, वाणिज्य, कला यापैकी कुठलाही एक प्रवाह निवडावा आणि त्यातच बारावी करावी असे नाही. याशिवाय असे अनेक डिप्लोमा, सर्टिफिकेट कोर्सेस आहेत जे 10वी नंतर करता येतात आणि लवकर नोकरी करता येते. असे 15 कोर्सेस आजच्या या लेखांमध्ये आपण जाणून घेणार आहोत.
1.Diploma In EC (Electronics and Communication). डिप्लोमा इन इलेक्ट्रॉनिक्स अँड कम्युनिकेशन इंजिनीअरिंग (ईसीई) हा ३ वर्षांचा अभ्यासक्रम आहे. जो इलेक्ट्रॉनिक्स नेटवर्क आणि उपकरणे, विद्युत चुंबकीय क्षेत्रे, संगणकाची मूलभूत तत्त्वे, दूरसंचार आणि नियंत्रण प्रणाली समजून घेण्यावर लक्ष केंद्रित करतो. इसीई डिप्लोमा कोर्स 10वी पूर्ण केल्यानंतर कोणत्याही संस्थेतून करता येतो.
2.Diploma in Electrical Engineering.EE डिप्लोमा प्रोग्राम हा एक तांत्रिक कौशल्य-निर्मिती अभ्यासक्रम आहे ज्याची रचना विद्यार्थ्यांना अभ्यासक्रमाच्या शेवटी नोकरीसाठी तयार करण्यासाठी केली जाते. हा 3-वर्षाचा कार्यक्रम आहे जो विद्युत उपकरणांचे तांत्रिक ज्ञान आणि विविध उर्जा स्त्रोतांचे घटक आणि त्याचे औद्योगिक वापर यांच्याशी संबंधित आहे.
३. इलेक्ट्रिकल आणि इलेक्ट्रॉनिक्स डिप्लोमा. Diploma In Electrical and Electronics.EE डिप्लोमा प्रोग्राम हा एक तांत्रिक कौशल्य-निर्मिती अभ्यासक्रम आहे ज्याची रचना विद्यार्थ्यांना अभ्यासक्रमाच्या शेवटी नोकरीसाठी तयार करण्यासाठी केली जाते. हा 3-वर्षाचा कार्यक्रम आहे जो विद्युत उपकरणांचे तांत्रिक ज्ञान आणि विविध उर्जा स्त्रोतांचे घटक आणि त्याचे औद्योगिक वापर यांच्याशी संबंधित आहे.
4. सिव्हिल इंजिनीअरिंग डिप्लोमा सिव्हिल इंजिनिअरिंग डिप्लोमा. डिप्लोमा इन सिव्हिल इंजिनीअरिंग हा 3 वर्षांच्या कालावधीचा पदवीपूर्व कार्यक्रम आहे, ज्यामध्ये नागरी पायाभूत सुविधांचे नियोजन, डिझाइन आणि अंमलबजावणीचे विस्तृत प्रशिक्षण दिले जाते. नागरी अभियांत्रिकी क्षेत्रातील इच्छुक व्यक्तींना त्यांच्या करिअरच्या आकांक्षांसाठी हा कार्यक्रम मौल्यवान वाटतो.
5.रसायन अभियांत्रिकी मध्ये डिप्लोमा.. Diploma In Chemical Engineering. महाराष्ट्र पॉलिटेक्निक कॉलेजमध्ये डिप्लोमा इन केमिकल इंजिनिअरिंग हा 3 वर्षांचा अभ्यासक्रम आहे जो 10वी नंतरच्या स्तरावर दिला जातो. महाराष्ट्र पॉलिटेक्निक कॉलेज डिप्लोमा इन केमिकल इंजिनिअरिंगसाठी एकूण शिक्षण शुल्क INR 18000 आहे.आजच्या तंत्रज्ञानाच्या विकासाच्या काळात, इलेक्ट्रॉनिक्स हा आपल्या दैनंदिन जीवनाचा अविभाज्य भाग बनला आहे. ही उपकरणे आणि इलेक्ट्रॉनिक्सची रचना, निर्मिती आणि दुरुस्ती करण्यासाठी डोमेनमध्ये कार्यरत व्यावसायिकांची आवश्यकता आहे.
6. डिप्लोमा इन आर्किटेक्चर डिप्लोमा इन आर्किटेक्चर. 10वी नंतर आर्किटेक्चरमध्ये हा डिप्लोमा असलेल्या विद्यार्थ्यांना बांधकाम प्रकल्प तयार करण्यासाठी सर्वात अद्ययावत तंत्रज्ञान आणि प्रक्रिया वापरण्यास शिकवले जाते . लहान आणि मोठ्या इमारतींवर काम करण्यासाठी विद्यार्थी आभासी डिझाइन आणि बांधकाम (VDC) वापरतात.इयत्ता 10 वी मध्ये किमान 50 टक्के गुण आवश्यक आहे. व्यावसायिक संरचनांसारख्या विविध क्षेत्रांचे नियोजन आणि बांधकाम यावर लक्ष केंद्रित करतो.
10वी नंतर आर्किटेक्चरमधील या डिप्लोमाचे प्राथमिक उद्दिष्ट म्हणजे आर्किटेक्चर, अभियांत्रिकी आणि तंत्रज्ञानाची आवश्यक तत्त्वे आणि मूलभूत गोष्टींची संपूर्ण माहिती प्रदान करणे.10वी नंतर आर्किटेक्चर शिकणाऱ्या विद्यार्थ्यांना भारतात आणि परदेशात विविध क्षेत्रात काम मिळू शकते. या क्षेत्रांमध्ये विमानतळ, भारतीय रेल्वे, गृहनिर्माण मंडळे, चित्रपट आणि दूरदर्शन उद्योग, थिएटर, कला प्रदर्शन केंद्रे, कार्यक्रम व्यवस्थापन, शहरी नियोजन आणि गगनचुंबी इमारतींचा समावेश आहे.10वी नंतरचे हे आर्किटेक्चर डिप्लोमा अभ्यासक्रम तीन वर्षांचा आहेत.
७. डिप्लोमा इन अपेरल डिझाईन आणि मर्चेंडाइजिंग. पोशाख, व्यापार आणि डिझाइन विद्यार्थी म्हणून, तुम्ही कापड आणि वस्त्र उद्योगाविषयी ज्ञानाचा एक व्यापक आधार तयार कराल. यामध्ये व्यापार आणि विपणन धोरणे, फॅशन डिझाइन, उत्पादन विकास आणि उत्पादन प्रक्रिया समाविष्ट आहेत.
8. (कृषी पदविका) Diploma In Agriculture.कृषी पदविका हा २ वर्षांचा पूर्णवेळ अभ्यासक्रम आहे ज्यामध्ये कृषीविषयक विविध विषयांचा अभ्यास केला जातो. नवीनतम कृषी धोरणानुसार, भारत 2022 पर्यंत आपली जागतिक निर्यात USD 60 अब्ज पेक्षा जास्त वाढवण्याची योजना आखत आहे.
9. डिप्लोमा इन कॉम्प्युटर सायन्स) Diploma In Computer Science.(डिप्लोमा इन कॉम्प्युटर सायन्स अँड इंजिनीअरिंगचा कालावधी हा ३ वर्षांचा डिप्लोमा कोर्स असून त्यात ६ सेमिस्टर असतात ज्यामध्ये विद्यार्थ्यांना कॉम्प्युटरचे सॉफ्टवेअर आणि हार्डवेअरचे ज्ञान मिळते. हा कोर्स ऑल इंडिया कौन्सिल फॉर टेक्निकल एज्युकेशन (AICTE) आणि विद्यापीठ अनुदान आयोग (UGC) द्वारे मंजूर आहे.
10 वाणिज्य अभ्यासक्रमाचे पदविका (इंग्रजी). Diploma in Commercial Practice (English).डिप्लोमा इन कमर्शियल प्रॅक्टिस हा ३ वर्षांचा डिप्लोमा कोर्स आहे जो व्यवसाय अभ्यास व्यवस्थापनावर केंद्रित आहे. उमेदवारांना लेखांकन, टंकलेखन, डेटा एंट्री आणि स्टेनोग्राफी या विषयांचे तपशीलवार ज्ञान देऊन प्रशिक्षण दिले जाते.
11. सिरामिक तंत्रज्ञान पदविका Diploma in Ceramic Technologyसिरेमिक अभियांत्रिकी पदविका हा तीन वर्षांचा अभ्यासक्रम आहे जो दहावीच्या अभ्यासानंतर उमेदवार करू शकतो. हा अभ्यासक्रम देणाऱ्या भारतातील बहुतेक संस्था सहा सेमिस्टरमध्ये अभ्यासक्रम समाविष्ट करतात.
12. व्यवसाय प्रशासन पदविका Diploma in Business administration.डिप्लोमा इन बिझनेस ॲडमिनिस्ट्रेशन (डीबीए) हा एक पदवीपूर्व-स्तरीय पदवी कार्यक्रम आहे जो विद्यार्थ्यांना व्यवसाय तत्त्वे आणि पद्धतींचा पाया प्रदान करण्यासाठी डिझाइन केलेला आहे. कार्यक्रमात अर्थशास्त्र, वित्त, लेखा, व्यवस्थापन, विपणन, ऑपरेशन्स, संशोधन आणि व्यवसाय धोरण यासारख्या विषयांचा समावेश आहे.
13. डिप्लोमा इन बायोटेक्नॉलॉजी डिप्लोमा इन बायोटेक्नॉलॉजी.बायोटेक्नॉलॉजी डिप्लोमा हा अभियांत्रिकी क्षेत्रातील एक कोर्स आहे जिथे जीवशास्त्र हे संशोधन आणि विकासासाठी तंत्रज्ञानासह एकत्रित केले जाते, या डिप्लोमा कोर्सचे उद्दिष्ट उमेदवारांना जैवतंत्रज्ञान अभियांत्रिकीमध्ये सखोल आणि मागणी असलेले शिक्षण प्रदान करणे आहे.
14. बायोमेडिकल सायन्समध्ये डिप्लोमा Diploma in Biomedical Science बायोमेडिकल सायन्सेसमधील डिप्लोमा ही बारा (12) युनिट्सची बनलेली लेव्हल 5 पात्रता आहे. डिस्टन्स लर्निंग, ऑनलाइन, व्हर्च्युअल कॅम्पस, पार्ट-टाइम, पूर्ण-वेळ किंवा मिश्रित शिक्षणाद्वारे एका वर्षासाठी अभ्यास करण्यासाठी त्याची रचना आहे.
15.(आर्किटेक्चर सहाय्यता पदविका Diploma in Architecture Assistantship.डिप्लोमा इन आर्किटेक्चरल असिस्टंटशिप प्रोग्राम स्थापत्य अभियांत्रिकी, आर्किटेक्चर आणि इंटीरियर डिझाइनच्या मूलभूत गोष्टी लक्षात घेऊन तयार केला गेला. परिणामी, हा अभ्यासक्रम विद्यार्थ्यांना उपरोक्त विषयांमध्ये प्रशिक्षित करतो आणि वास्तुविशारद आणि सिव्हिल इंजिनीअर्सच्या अधीन राहण्यासाठी आणि काम करण्यास तयार करतो.
अशा प्रकारे हे 15 कोर्सेस आहेत. जे तुम्ही 10 नंतर करु शकता.