गृहकर्ज म्हणजे काय?
Home Loan: गृहकर्ज म्हणजे बँक किंवा वित्तीय संस्था व्यक्तीला घर खरेदी करण्यासाठी दिलेले कर्ज आहे. या कर्जाच्या माध्यमातून घर खरेदी करणे सोपे होते. गृहकर्ज घेताना तुम्हाला बँकेशी एक करार करावा लागतो. या करारानुसार तुम्हाला काही कालावधीत कर्ज परतफेड करावी लागते.
घरबसल्या हे सरकारी कोर्स करुन मिळवा लाखो रुपये..
गृहकर्जाचे प्रकार
गृहकर्ज विविध प्रकारचे असू शकते. मुख्यत: हे दोन प्रकारचे असते:
नवीन घर खरेदीसाठी कर्ज: नवीन घर खरेदी करण्यासाठी दिलेले कर्ज.
जुने घर दुरुस्तीसाठी कर्ज: जुन्या घराच्या दुरुस्तीसाठी दिलेले कर्ज.
गृहकर्ज घेण्याची प्रक्रिया
गृहकर्ज घेण्यासाठी काही प्रक्रिया पार पाडावी लागते:
Home Loan बँकेची निवड: प्रथम बँकेची निवड करावी लागते. बँक निवडताना व्याजदर, सेवा शुल्क, आणि कर्ज परतफेडीच्या अटी तपासाव्या लागतात.
अर्ज प्रक्रिया: निवडलेल्या बँकेत कर्ज अर्ज भरावा लागतो. अर्जात तुमची वैयक्तिक माहिती, उत्पन्नाची माहिती, आणि घराची माहिती भरावी लागते.
दस्तऐवजांची सादर: अर्जासोबत काही दस्तऐवज सादर करावे लागतात. उदाहरणार्थ, उत्पन्न प्रमाणपत्र, ओळखपत्र, घराचा कागदपत्र इ.
कर्ज मंजुरी: बँक तुमच्या अर्जाची आणि दस्तऐवजांची तपासणी करते. तपासणीनंतर कर्ज मंजूर होते.
क्रिप्टो इंडस्ट्रीला मोठी खुशखबर : SEBI ची क्रिप्टोकरन्सी ट्रेडिंगवर देखरेखीची शिफारस
गृहकर्जाचे फायदे
गृहकर्जाचे अनेक फायदे आहेत:
घर खरेदी सोपी होते: गृहकर्जामुळे घर खरेदी करणे सोपे होते. तुम्हाला मोठी रक्कम एकाच वेळी खर्च करण्याची गरज नसते.
करात सवलत: गृहकर्जावर तुम्हाला आयकरात सवलत मिळते. या सवलतीमुळे तुमचा कर कमी होतो.
वित्तीय नियोजन सोपे होते: गृहकर्जामुळे तुमचे वित्तीय नियोजन सोपे होते. तुम्हाला दरमहा ठराविक रक्कम परतफेड करावी लागते.
उत्पन्नाच्या पुराव्याशिवाय लाखाचे झटपट कर्ज उपलब्ध : तेही घरबसल्या मिळवा Personal loan
गृहकर्जाचे तोटे
गृहकर्जाचे काही तोटेही आहेत:
व्याजदर: गृहकर्जावर व्याज लागते. व्याजदर कमी-जास्त होऊ शकतो.
कर्ज फेडीचा ताण: गृहकर्जाची परतफेड करावी लागते. त्यामुळे कर्ज फेडीचा ताण येऊ शकतो.
कर्ज न फेडल्यास घर जप्त होऊ शकते: गृहकर्जाची परतफेड न केल्यास बँक तुमचे घर जप्त करू शकते.
गृहकर्जाचे व्याजदर
गृहकर्जाचे व्याजदर विविध घटकांवर अवलंबून असतात. उदाहरणार्थ, तुमचे क्रेडिट स्कोर, उत्पन्न, कर्जाची रक्कम इ. व्याजदर निश्चित करताना बँक या सर्व घटकांचा विचार करते. व्याजदर दोन प्रकारचे असू शकतात:
स्थिर व्याजदर: या प्रकारात कर्जाचा व्याजदर ठरलेला असतो आणि कर्जाच्या कालावधीत तो बदलत नाही.
चलनशील व्याजदर: या प्रकारात कर्जाचा व्याजदर बाजाराच्या स्थितीनुसार बदलतो. व्याजदर कमी-जास्त होऊ शकतो.
गृहकर्जाचे परतफेडीचे पर्याय
गृहकर्जाची परतफेड विविध पर्यायांद्वारे करता येते:
ईएमआय (EMI): मासिक समान हप्ते (EMI) हा सर्वात सामान्य पर्याय आहे. यात तुम्हाला दरमहा ठराविक रक्कम बँकेला भरावी लागते.
बुलेट पेमेंट: या पर्यायात कर्जाची ठराविक रक्कम काही काळानंतर एकाच वेळी भरावी लागते.
गृहकर्जाच्या परतफेडीच्या कालावधीवर अवलंबून कर्जाची रक्कम ठरते. दीर्घकालीन कर्जामुळे मासिक हप्ता कमी होतो, परंतु एकूण व्याज रक्कम जास्त होते. अल्पकालीन कर्जामुळे मासिक हप्ता जास्त होतो, परंतु एकूण व्याज रक्कम कमी होते.
गृहकर्ज घेताना काळजी घ्यावयाच्या गोष्टी
गृहकर्ज घेताना काही गोष्टींची काळजी घ्यावी लागते:
बाजारातील व्याजदरांची तुलना करा: विविध बँकांच्या व्याजदरांची तुलना करा आणि तुमच्यासाठी सर्वोत्तम व्याजदर निवडा.
लपलेले शुल्क तपासा: कर्ज घेताना लपलेले शुल्क असू शकतात. सेवा शुल्क, प्रक्रिया शुल्क इ. यांची माहिती घ्या.
परतफेडीची क्षमता तपासा: कर्जाची परतफेड करण्याची तुमची क्षमता तपासा. उत्पन्न आणि खर्च यांचा विचार करा.
कर्जाचे अटी वाचून घ्या: कर्जाचे अटी व शर्ती काळजीपूर्वक वाचा. कोणत्याही अटी अस्पष्ट वाटल्यास बँकेशी स्पष्टीकरण घ्या.
गृहकर्जाची परतफेडीची क्षमता
गृहकर्जाची परतफेड करण्याची तुमची क्षमता महत्त्वाची आहे. उत्पन्न, खर्च, आणि अन्य कर्जे यांचा विचार करा. गृहकर्ज घेताना तुम्हाला दरमहा ठराविक रक्कम परतफेड करावी लागते. त्यामुळे तुमच्या उत्पन्नाचा अंदाज घ्या आणि परतफेडीची योजना करा.
गृहकर्जासाठी लागणारी पात्रता
गृहकर्जासाठी काही पात्रता निकष असतात:
उत्पन्न: गृहकर्जासाठी तुम्हाला नियमित उत्पन्न असावे लागते. उत्पन्नाचा विचार करून बँक कर्जाची रक्कम निश्चित करते.
क्रेडिट स्कोर: गृहकर्जासाठी चांगला क्रेडिट स्कोर आवश्यक आहे. क्रेडिट स्कोर चांगला असल्यास तुम्हाला कमी व्याजदराने कर्ज मिळू शकते.
वय: गृहकर्जासाठी तुमचे वयही महत्त्वाचे असते. काही बँका वयाच्या मर्यादेनुसार कर्ज देतात.
नोकरी: गृहकर्जासाठी तुम्हाला स्थिर नोकरी असावी लागते. नोकरीची स्थिती, कामाचा अनुभव यांचा विचार करून बँक कर्ज मंजूर करते.
गृहकर्जासाठी लागणारे दस्तऐवज
गृहकर्जासाठी काही दस्तऐवज सादर करावे लागतात:
ओळखपत्र: आधार कार्ड, पॅन कार्ड, पासपोर्ट इ.
उत्पन्न प्रमाणपत्र: वेतन स्लिप, आयकर रिटर्न, बँक स्टेटमेंट इ.
घराचा कागदपत्र: घराचा खरेदी पत्र, मालमत्ता कराची पावती इ.
गृहकर्जाचे पुनर्वित्तीयकरण
गृहकर्जाचे पुनर्वित्तीयकरण म्हणजे आधी घेतलेल्या गृहकर्जाचे परतफेड करणे आणि नवीन कर्ज घेणे. हे कर्जाच्या व्याजदर कमी करण्यासाठी किंवा कर्जाची परतफेडीची अट सुधारण्यासाठी केले जाते. पुनर्वित्तीयकरणामुळे तुमचे मासिक हप्ते कमी होऊ शकतात किंवा कर्जाची एकूण रक्कम कमी होऊ शकते.
गृहकर्जाचे लवकर परतफेड
गृहकर्जाचे लवकर परतफेड म्हणजे कर्जाची ठराविक कालावधीच्या आधीच परतफेड करणे. लवकर परतफेड केल्यास तुमचे व्याज रक्कम कमी होऊ शकते. परंतु, काही बँका लवकर परतफेडीसाठी दंड आकारतात. त्यामुळे लवकर परतफेड करण्याची योजना आखताना बँकेच्या अटी वाचून घ्या.
गृहकर्जाचे संरक्षण
गृहकर्जाचे संरक्षण म्हणजे कर्ज घेताना तुमचे घर बँकेकडे तारण ठेवले जाते. कर्जाची परतफेड न केल्यास बँक तुमचे घर जप्त करू शकते. त्यामुळे गृहकर्ज घेताना परतफेडीची क्षमता तपासून घ्या आणि कर्जाच्या अटी वाचून घ्या.
गृहकर्ज घेण्याचे फायदे आणि तोटे
गृहकर्ज घेण्याचे फायदे आणि तोटे दोन्ही आहेत. फायदे म्हणजे घर खरेदी सोपी होते, करात सवलत मिळते, आणि वित्तीय नियोजन सोपे होते. तर तोटे म्हणजे व्याजदर, कर्ज फेडीचा ताण,