मित्रांनो, आपण आपला जीवनासाठी आर्थिक नियोजन हे करतच असतो. आपल्याला जे काही पैसे मिळत असतात. त्यातून आपल्या सर्व गरजा पूर्ण होतील याचा आपण विचार करणे खूप गरजेचे आहे. म्हणूनच आजच्या लेखांमध्ये आपण जीवनासाठी व्यवहारिक आर्थिक नियोजन कसे करता येईल? याबद्दलची संपूर्ण सविस्तरपणे माहिती जाणून घेणार आहोत. Practical Financial Plan for Life
आर्थिक नियोजनामध्ये तुमच्या सध्याच्या आर्थिक परिस्थितीचे मूल्यांकन करणे आणि दीर्घ आणि अल्पकालीन उद्दिष्टे कशी गाठता येतील यासाठी योजना तयार करणे समाविष्ट आहे.आर्थिक योजना ही तुमची सध्याची आर्थिक, तुमची आर्थिक उद्दिष्टे आणि ती उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी तुम्ही सेट केलेल्या कोणत्याही धोरणांचे सर्वसमावेशक चित्र आहे. चांगल्या आर्थिक नियोजनामध्ये तुमचा रोख प्रवाह, बचत, कर्ज, गुंतवणूक, विमा आणि तुमच्या आर्थिक जीवनातील इतर कोणत्याही घटकांचा समावेश असावा. Practical Financial Plan for Life
फायनान्शियल प्लॅनिंग किंवा आर्थिक नियोजन म्हणजे आपली संपत्ती आणि आपल्या आर्थिक जबाबदाऱ्या, आपले उत्पन्न आणि खर्च यांचा सुनियोजित ताळमेळ बसवणे होय. फायनान्शियल प्लॅन आपल्याला आपली उद्दिष्टे साध्य करण्याचा रोडमॅप होय. आर्थिक नियोजनामध्ये आपल्या सद्यस्थितीचा अभ्यास करणे, आपली उद्दिष्टे ठरवणे आणि आपली उद्दिष्टे पूर्ण करण्यासाठी योजना तयार करणे यांचा समावेश होतो. Practical Financial Plan for Life
फायनान्शियल प्लॅनिंग हे अगदी एखाद्या कौटुंबिक सहलीला जाण्यासारखे आहे. आपण कुठे आहोत हे आपल्याला माहित असते आणि आपल्याला कुठे जायचे आहे, म्हणजे सहलीचे ठिकाण आपल्याला ठरवावे लागते.आपल्याला वेगवेगळ्या गोष्टी निवडाव्या लागतात जसे की आपल्याला कधी पोहोचायचे आहे, किती लवकर जायचे आहे, प्रवासाचा मार्ग इ. याशिवाय प्रवासादरम्यान चांगल्या-वाईट शक्यतांचा सुद्धा आपल्याला विचार करावा लागेल.
आपण रस्त्यावर कमी रहदारी असल्यास फायदा घेऊ शकतो आणि वेग वाढवू शकतो. त्याचप्रमाणे खडबडीत रस्ता असल्यास आपल्याला वेग कमी करावा लागू शकतो. त्याचप्रमाणे आपल्यासोबत काही वाईट घडले तर आपले कुटुंब शेवटपर्यंत पोहोचले पाहिजे. याची आपल्याला खात्री करणे आवश्यक आहे.
फायनान्शियल प्लॅनिंगची उद्दिष्टे जाणून घेऊया. त्यातील पहिली म्हणजे आर्थिक उद्दिष्टे साध्य करणे.आर्थिक उद्दिष्टे पूर्ण करणे हे फायनान्शियल प्लॅनिंगचे पहिले लक्ष्य आहे. ही आर्थिक उद्दिष्टे आपल्याला आपली स्वप्ने आणि इच्छा पूर्ण करण्यासाठी आवश्यक आहेत.आपले स्वप्न पूर्ण करण्यासाठी आवश्यक असलेली आर्थिक रक्कम आपण ठरवायची आहे आणि त्यानुसार आपले बजेट तयार करायचे आहे. बाईक विकत घेण्यासाठी आपण प्रत्येक महिन्याच्या शेवटी एक रक्कम बचत करणे हा फायनान्स प्लॅनचा एक भाग असू शकतो. आणि काही महिन्यांनंतर आपल्याला बाईक घेण्यासाठी आवश्यक रक्कम उपलब्ध होते. अशा प्रकारे एक फायनान्शियल प्लॅनिंग आपल्याला हवे ते मिळवून देण्यासाठी मदत करते आणि आपले आयुष्य सोपे होते. Practical Financial Plan for Life
दुसरे उद्दिष्ट म्हणजे बचत वाढवा. आर्थिक योजनेचा उद्देश आपली बचत वाढवणे आहे.फायनान्शियल प्लॅनिंग आपल्याला आपण कष्टाने कमावलेले पैसे वाचवण्यासाठी मदत करते त्याचप्रमाणे आपली बचत पार्क करण्याचे सर्वोत्तम पर्याय देखील उपलब्ध करून देते. पुढील उद्दिष्ट म्हणजे निवृत्तीचे नियोजन.वाढलेले आयुर्मान, वाढती महागाई, सरकारकडून निवृत्तीवेतन न मिळणे, विभाजित कुटुंबे, राहणीमानाचा वाढता खर्च इ. अशा विविध कारणांमुळेआपल्याला आपल्या निवृत्तीचे नियोजन करणे खरोखर महत्त्वाचे झाले आहे.आपण कोणीही आयुष्यभर काम करू शकणार नाही तेव्हा आपण दुसरा कमाईचा मार्ग तयार करणे शहाणपणाचे ठरते.
पुढील उद्दिष्ट म्हणजे संपत्ती सुरक्षित करणे.जीवन अप्रत्याशित आहे. एक चांगली आर्थिक योजना आपल्याला आपल्या संपत्तीची सुरक्षा सुनिश्चित करण्यासाठी मदत करते आणि आपल्या मालमत्तेचे रक्षण करते.आपल्याला आपले तसेच आपल्या कुटुंबाचे जीवन सुरक्षित करणे आवश्यक आहे.आरोग्यसेवा आणि वैद्यकीय आणीबाणीसाठी व्यवस्था करणे आवश्यक आहे.आर्थिक योजनेद्वारे वस्तू जसे की उपकरणे, घर, बाईक, कार इत्यादींचे संरक्षण केले जाते. Practical Financial Plan for Life
पुढील उद्दिष्ट म्हणजे संपत्ती निर्माण करणे. जर आपल्याला संपत्ती निर्माण करायची असेल तर आर्थिक योजना असणे आवश्यक आहे.फायनान्शियल प्लॅनिंग आपल्याला नवनवीन संपत्तीचे स्रोत (Assets) तयार करण्यात आणि आपली दायित्वे (Liabilities)कमी करण्यात मदत करते.आपल्या मालमत्ता आपल्या खिशात पैसे टाकतात याउलट दायित्वे आपल्याला खिशातून पैसे काढून घेतात. त्यानंतर कर्ज फेडणे.
आपले फायनान्शियल प्लॅनिंग आपल्याला लवकर कर्जातून मुक्त होण्यास मदत करेल.आपल्या हफ्त्यांची (EMI) सोयीस्कर परतफेड करण्याची हमी देईल.
फायनान्शियल प्लॅनिंग महाग कर्ज ओळखून लवकरात लवकर परतफेड करण्यास प्रवृत्त करेल.आपल्या कर्जाची लवकर परतफेड झाल्यास मोठ्या प्रमाणात व्याजाची बचत होते म्हणून कर्जे वित्त योजनेच्या महत्त्वपूर्ण घटकांपैकी एक आहे. त्यानंतर पैशाचा प्रभावी वापर. फायनान्शियल प्लॅनिंग आपण कमावलेल्या प्रत्येक पैशाला आपल्यासाठी कामाला लावण्याची एक नियोजनबद्ध पद्धत आहे.पैशासाठी काम करण्याऐवजी आपले पैसे आपल्यासाठी काम करतील आणि हे केवळ आर्थिक नियोजनातूनच शक्य आहे. फायनान्शियल प्लॅनिंग आपल्याला अधिकाधिक पैसे कमावण्याच्या ओझ्यापासून देखील उसंत मिळवून देण्यात मदत करते.
जर आपण वरील उद्दिष्टे लक्षात घेऊन फायनान्शिअल प्लॅनिंग केले तर त्याचे अनेक फायदे आपल्याला होत असतं ज्यामध्ये खर्च करण्याचे स्वातंत्र्य.आर्थिक नियोजनातून आपल्याला आपण किती रक्कम खर्च करू शकता हे कळते. त्यामुळे खर्च करताना आपल्याला कोणतीही अडचण होणार नाही.निधीची उपलब्धता. एक ठोस आर्थिक योजना नेहमी पुरेसा निधी उपलब्ध असल्याचे सुनिश्चित करते.Vशिस्तबद्ध जीवन.आपल्याला आयुष्यात यशस्वी व्हायचे असेल तर शिस्त अंगी बाणावी लागेल.एक आर्थिक योजना आपल्याला आपल्या जीवनात एक शिस्त विकसित करण्यास मदत करते.
उत्तम जोखीम व्यवस्थापन.आर्थिक योजनेमुळे तुम्हाला तुमच्या मालमत्तेची आणि दायित्वांची पूर्ण जाणीव होते ज्यामुळे तुम्हाला सध्याच्या स्थितीनुसार तुम्ही किती धोका पत्करू शकता याची कल्पना येते.कुटुंबाचे रक्षण.
आर्थिक नियोजन आपल्या कुटुंबाची सुरक्षा सुनिश्चित करते.आपल्या कुटुंबाच्या शिक्षण, विवाह, आरोग्यसेवा आणि दुर्दैवी घटनांसाठी पुरेसा निधी उपलब्ध असतो. स्वाभिमान.तुम्हाला पैशासाठी कोणाचीही मदत घेण्याची गरज नाही.तुम्ही स्वतंत्र व्हाल आणि तुम्ही तुमच्या प्रियजनांची चांगली काळजी देखील घेऊ शकाल.तुम्ही इतर लोकांना मदत करण्यास सक्षम असाल आणि यामुळे आदर आणि प्रेम मिळण्यास पात्र व्हाल. Practical Financial Plan for Life
अशाप्रकारे आर्थिक नियोजन आपल्याला वित्तीय संस्था (उदा, बँक )आणि समाजामध्ये चांगली प्रतिष्ठा देखील निर्माण करण्यास मदत करेल. चांगले राहणीमान.
आर्थिक व्यवस्थापन केल्याने आपल्याला ब्रँडेड कपडे, दर्जेदार शिक्षण, आलिशान घर इत्यादी गोष्टी घेणे परवडू शकते.तुम्ही तुमची आर्थिक योजना आखल्यास आणि शिस्तीने योजना राबविल्यास तुम्हाला जीवनातील अनेक सुखसोयी मिळतील.तुमचे राहणीमान उंचावण्यासाठी आणि राहणीमानाचा दर्जा टिकवून ठेवण्यासाठी तुमच्या पैशाचे नियोजन करणे महत्त्वाचे आहे.
अशाप्रकारे आपण आपले आर्थिक नियोजन योग्य प्रकारे केल्यावर आपल्याला त्याचे अनेक फायदे होतात. म्हणून कधीही आपल्या आर्थिक नियोजन योग्य असणे गरजेचे असते.